
تفاوت رواندرمانی فردی با مشاوره گروهی؛ چرا بسیاری از زنان از درمان فردی بهرهی بیشتری میبرند؟
خلاصه اجرایی:
هر دو
قالبِ درمانی (فردی و
گروهی) برای بسیاری از اختلالات مؤثرند. مرورهای پژوهشی
بزرگ اغلب نشان میدهند «اثربخشی کلی» این دو تقریباً برابر است، هرچند در کوتاهمدت
(مثلاً در افسردگی) درمان فردی گاهی اندکی برتر گزارش شده است. بااینحال، عوامل
زمینهای مانند حریم خصوصی، تجربهی تروما، ترجیحات درمانجو و بافت فرهنگی میتواند
باعث شود «برای بسیاری از زنان»، درمان فردی گزینه عملیتر، امنتر و سازگارتر با
زندگی روزمره باشد.
مقدمه: دو مسیر معتبر برای یک هدف مشترک
رواندرمانی
فردی رابطهای یکبهیک میان درمانجو و درمانگر است؛ در مشاوره گروهی یک یا دو
درمانگر با چند درمانجو بهطور همزمان کار میکنند. شواهد معتبر نشان میدهند که
درمان گروهی در طیف وسیعی از مشکلات (افسردگی، اضطراب، سوگ، اختلالات خوردن و …) بهاندازه درمان فردی
کارآمد است و حتی از نظر دسترسی و هزینه کاراتر محسوب میشود. درعینحال،
برای برخی افراد و موقعیتها (بهویژه در کوتاهمدت و در بعضی علائم) درمان فردی میتواند
مزایای اضافی داشته باشد.
تفاوتهای ساختاری و تجربه درمانجو
- تمرکز و شخصیسازی:
در درمان فردی، کلِ زمان و برنامهی درمان روی یک نفر متمرکز است؛ تنظیم سرعت، عمق
و تکالیف دقیقتر و متناسبتر انجام میشود.
- حریم خصوصی و
کنترل افشاگری: فرد میتواند موضوعات بسیار شخصی (رابطه، بدن، جنسیت، تجربههای آسیبزا)
را با احساس امنیت و کنترل بیشتری طرح کند.
- یادگیری
مشاهدهای و احساس تعلق: در گروه، شنیدن تجربهی دیگران، همدلی همسالان و «طبیعیسازی»
علائم، درمانجو را به احساس تعلق و امید مجهز میکند—یکی از ویژهترین مزیتهای
درمان گروهی.
چرا بسیاری از زنان از درمان فردی بیشتر بهره میبرند؟
1) حریم خصوصی و
انگ اجتماعی
در
فرهنگهای مختلف، صحبت درباره مسائل جنسی، روابط صمیمی، یا خشونت خانگی برای زنان
بهدلایل انگ اجتماعی دشوار است. گرایش عمومیِ مراجعان به ترجیح درمان فردی نسبت
به گروه بارها گزارش شده و بخشی از آن به همین احساس کنترل و محرمانگی برمیگردد.
2) موضوعات
مرتبط با تروما و خشونت خانگی (IPV)
در کار
با بازماندگان خشونت صمیمی، هر دو قالب فردی و گروهی میتوانند مؤثر باشند؛ گروه
مزایایی مانند شکستن انزوا و حمایت همتا دارد. بااینحال، بسیاری از زنان در مراحل
اولیه درمان احساس امنیت و کنترل بیشتری در جلسات فردی دارند و بعدها، در صورت
آمادگی، از گروه نیز بهره میبرند.
3) ترجیحات
درمانجو = نتایج بهتر
مطالعات
نشان دادهاند وقتی ترجیح قالب درمانیِ فرد برآورده میشود، پیامدهای درمانی بهتر
و رضایت بیشتر است. زنان اغلب ترجیحات شفافتری درباره جنسیت درمانگر و چارچوب امن
دارند؛ برآورده کردن این ترجیحات از جمله انتخاب درمان فردی میتواند به پیوستگی
و اثربخشی بیشتر بینجامد.
4) نقشها و
محدودیتهای زمانیِ متعدد
برای بسیاری از زنان (نقشهای شغلی/مادری/مراقبتی)،
انعطافپذیری زمانبندی و هدایتِ دقیق جلسه در درمان فردی به تصمیمگیری و تداوم
کمک میکند.
اما واقعیتِ مهم: اثربخشی کلی دو قالب نزدیک است
متاآنالیز
کلاسیک Cuijpers و همکاران نشان داد که در درمان افسردگی،
درمان فردی در کوتاهمدت اندکی برتر از گروه گزارش شده، اما در پیگیریهای بعدی
تفاوتها از نظر بالینی چندان معنادار نیستند. این یعنی انتخاب قالب باید بیشتر بر
پایهی تناسب، ایمنی روانی و ترجیحات فردی باشد تا تصور برتری مطلق یکی بر دیگری.
چه کسانی از مشاوره گروهی بیشتر بهره میبرند؟
- افرادی که از
بازتاب همسالان، بازینقش، یا مشاهده راهبردهای کپیبرداری دیگران سود میبرند.
- کسانی که به
دنبال شبکه حمایت اجتماعی هستند یا احساس تنهایی دارند.
- افرادی که هزینه/دسترسی
برایشان مهم است (گروه اغلب مقرونبهصرفهتر و در دسترستر است).
چارچوب عملی برای انتخاب (ویژه مخاطبان زن)
1) ایمنی و
آمادگی افشا: اگر موضوعات بسیار خصوصی یا تروما دارید و هنوز برای افشا در جمع
آماده نیستید، شروع با فردی منطقی است؛ میتوانید بعداً به گروه بپیوندید.
2) ترجیحات را
روشن کنید: قالب مطلوب، جنسیت درمانگر، ریتم جلسات و میزان تکلیف خانگی را مشخص و
به درمانگر اعلام کنید.
3) شدت مشکل و
هدف: برای علائم شدید/حاد یا نیاز به پروتکلهای بسیار شخصیسازیشده، فردی
معمولاً شروع بهینه است؛ برای مهارتآموزی بینفردی/حمایت همسالان، گروه نقطهقوت
دارد.
4) هزینه و
دسترسی: اگر محدودیت مالی/زمانی دارید، از مزیت کارایی گروه غافل نشوید.
5) ترکیب
هوشمندانه: در بسیاری موارد، ترکیب فردی + گروهی (یا جابجایی مرحلهای بین این دو)
بهترین سناریوست.
جمعبندی
درمان
فردی و گروهی هر دو ابزارهای علمی و مؤثرند. آنچه باعث میشود بسیاری از زنان از
درمان فردی بهره بیشتری ببرند، نه برتری مطلق آن، بلکه تناسب با نیازهای خاص (حریم
خصوصی، تجربه تروما، محدودیتهای زمانی، و ترجیحات درباره رابطه درمانی) است. بهترین
انتخاب، انتخابی است که احساس امنیت، تداوم و انگیزه را در شما بیشینه کند—و اگر لازم شد، میتوان
بین دو قالب ترکیب یا جابجا شد.
منابع (رفرنسها)
-
Cuijpers, P., van Straten, A., Warmerdam, L. (۲۰۰۸).
Are individual and group treatments equally effective in the treatment of depression? A meta-analysis.
Psychological Medicine, ۳۸(۷), ۱۰۳۹–۱۰۴۷. -
American Psychological Association (APA). (۲۰۱۷).
Group therapy is as effective as individual therapy, APA review shows. -
Marmarosh, C. L., Holtz, A., & Schottenbauer, M. (۲۰۱۹).
New horizons in group psychotherapy research and practice.
American Psychologist, ۷۴(۳), ۲۵۶–۲۶۸. -
Fawcett, E. J., Power, H., & Fawcett, J. M. (۲۰۱۸).
Comparing the effectiveness of individual and group therapy for anxiety and depression: A meta-analytic review.
Journal of Affective Disorders, ۲۳۴, ۱۵–۲۵. -
Williams, R. J., Farquharson, L., Palmer, L., & Bassett, P. (۲۰۱۶).
Patient preference in psychological treatment and associations with outcome: Systematic review and meta-analysis.
Patient Preference and Adherence, ۱۰, ۸۲۳–۸۳۱. -
Shechtman, Z., & Kiezel, A. (۲۰۱۶).
Why do people prefer individual therapy over group therapy?
International Journal of Group Psychotherapy, ۶۶(۴), ۵۷۱–۵۸۹. -
Crespo, M., et al. (۲۰۱۸).
Effectiveness of individual vs. group interventions for female survivors of intimate partner violence.
Journal of Interpersonal Violence, ۳۳(۱۴), ۲۲۳۳–۲۲۵۵.